مزایای جمع آوری ته سیگار
آنچه به ذهن میرسد این است که همواره زباله‌های پلاستیکی دشمن شماره یک طبیعت ومحیط زیست شمرده میشوند. اما در این میان کوچولوهای قاتل زمین آنچنان در تمام اجزای طبیعت پخش پلا هستند و آنچنان به چشم نمی‌آیند.
سیگاری‌ها یا کسانی که زمانی سیگاری بوده‌اند خوب میدانند که ته سیگار روی زمین بخش مهمی از لذت سیگار کشیدن است. تا زمانی که ته‌سیگاری که کشیده شده سالم روی زمین بماند مسئله‌ای نیست اما مشکل زمانی شروع میشود که فیلتر ته‌سیگار باز شده و سم داخل آن به داخل زمین، آبراه‌ها و رودها و نیز در دریا وارد شود.
سالانه چند میلیارد نخ سیگار در دنیا مصرف می شود که اثرات مخرب آن بسیار و بلند مدت است.ته سیگارها به رغم اینکه فضای کمی را اشغال می کنند، اما به دلیل استفاده زیاد از آن به عنوان پرحجم ترین زباله جهان شناخته میشوند.
تهسیگارها در زمره پسماندهای خطرناک و شیمیایی به حساب می‌آیند.وزن یک فیلتر سیگار حدود ۱۷۰ میلی‌گرم محاسبه شده است. بر این اساس تنها با دور انداختن تهسیگارها سالانه ۱۷۵ هزار تن زباله غیر ارگانیک تولید میشود. فیلترهای عادی هفت سال در میان کودهای طبیعی و ۱۴ سال بر روی زمین و فیلترهای سلولزی ۱۳ سال باقی مانده و بعد تجزیه میشوند.
پژوهش‌های کارشناسان حوزه سلامت نشان می‌دهد: در فیلتر سیگار حدود ۴۰۰۰ماده خطرناک مانند فلزات سنگین وجود دارد که تجزیه آنها در طبیعت بین یک تا ۳۶ماه در بهترین حالت زمان می‌برد.۳۰۰۰ مورد آن در فاز گازی و بقیه در فاز جامد و نیمه جامد است، مانند نیتروز آمین‌ها، فرمالدئید، استالدئید، بنزن، سرب، نیکل و کادمیم.
مزایای جمع آوری ته سیگار
وجود سمی به نام آرسنیک در فیلتر سیگار به شدت آلاینده آب و خاک است.ته سیگارها در هر سال هزار تن آرسنیک به زمین پس می‌دهند. یک ته سیگار یک متر مربع از خاک را آلوده میکند.
هشت میلیارد نخ سیگار می تواند حدود هفت میلیارد متر مکعب آب را برای همیشه از بین ببرد.خسارتی که ته سیگار بر منابع آبی وارد می کند غیر از هزینه ای است که دود میشود و هوا میرود.
ته سیگار تا زمانی که خشک است مواد آلوده ی درون خود را آزاد نمی کند. اما وقتی که با رطوبت آمیخته می شود، مواد آن با نَم ادغام شده و سموم خود را آزاد میکند.
در فیلتر ته سیگار علاوه بر آرسنیک ۳۶ ماده شیمیایی دیگر وجود دارد که با رها شدن در طبیعت علاوه بر نفوذ بر منابع آبی، منابع خاکی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و این مساله بر روند رشد گیاهان نیز تاثیر منفی می گذارد.
متاسفانه به دلیل اینکه پرندگان و حیات وحش به اشتباه ته سیگارهای رها شده در طبیعت را به عنوان غذا میخورند و دوباره وارد زنجیره غذایی می شود، یکی از عمده ترین دلایل افزایش بیماری ها و سونامی های گوارشی و سرطان ها به حساب می آید.
آلودگی هوا، از بین رفتن جنگلها، آتش سوزی و مرگ موجودات دریایی از جمله اثرات مخرب رهاسازی ته سیگار در طبیعت است.
همچنین اگر یک چوب کبریت برای روشن کردن دو نخ سیگار استفاده شود در مجموع با توجه به میزان سیگارهای مصرف شده باید ۹ میلیون اصله درخت قطع شوند. همچنین برای تولید و دفع زباله فندک‌‌ها (پلاستیک، فلز و گاز) طبیعت به شدت تخریب میشود.
کاغذ دور فیلتر سیگار از بهترین جنس کاغذ یعنی ورق‌های شیت ساخته شده است که برای تولید آنها سالانه درختهای بسیاری بریده میشود.
آمار‌های سازمان آتش‌نشانی هم نشان می‌دهد: رها کردن ته‌سیگار‌های روشن یا پرتاب کردن آنها از درون خودرو‌های در حال حرکت، علت بسیاری از آتش‌سوزی‌های غیرعمدی در فضای شهری است.
اهمیت فرهنگسازی در زمینه شناخت مضرات ته سیگار در اینجا مشخص میشود که ما نمیتوانیم به یک سیگاری بگوییم سیگار نکشد، چون این امر یک ریشه روانی، فردی و اجتماعی دارد و هر فرد میتواند انتخاب کند و تصمیم بگیرد با توجه به ضررهای سیگار آن را بکشد یا نه. این فرد اول به خودش و بعد سه چهار نفر اطرافش آسیب میزند.وقتی ته سیگار در طبیعت رها میشود به حیات همه زیست‌مندان حیوانی و طبیعت، انسان، آب و خاک دارد خدشه وارد میکند.ته سیگار این قاتل خاموش زمین را دست کم نگیریم.
قانون های مرتبط با پسماند های سیگار
- طبق قانون ۱۸۰ کنوانسیون چارچوب سازمان بهداشت جهانی در مورد کنترل دخانیات،دولت ها را موظف میدانند تا مراقبت های لازم را انجام دهند. ایران نیز در سال ۱۹۸۴ به عضویت آن در آمده است.
- طبق قانون مدیریت پسماند متوالی دفن و فرآیند جمع آوری آن ،جمع آوری پسماندها باید توسط تولید کننده انجام شود.
- شرکت های تولید کننده ی سیگار باید نسبت به سیگار رها شده در محیط زیست مسئولیت داشته باشند و یا باید عوارض بپردازند.
- در اروپا برای رها کردن ته سیگار در محیط جریمه ایی بین ۶۵ تا ۷۵ یورو تعبیه شده اما در ایران چنین قانونی پیش بینی نشده.
- در کشور ایران استعمال دخانیات در اماکن عمومی و ادارات دولتی منع شده اما اعمال نمی شود و کسی اهمیت نمی دهد. و از طرفی ضمانت اجرای جدی وجود ندارد.
آموزش و اطلاع رسانی همراه با اعمال قانون می تواند در کاهش آسیب های زیست محیطی ته سیگارها موثر باشد. در بسیاری از کشور ها برای رها سازی هر ته سیگار در محیط مبلغی به عنوان جریمه در نظر گرفته شده است اما در حال حاضر ایران چنین قانونی پیش بینی نشده است. شاید به همین دلیل ساده و آموزش و حتی آگاه سازی است که بسیاری از توریست هایی که وارد کشورمان می شوند زیر سیگاری های جیبی و کوچکی را همیشه با خود حمل می کنند.
راه‌حل‌های مدیریت ته سیگار به عنوان یک پسماند خطرناک چیست؟
- اجرا قانون مدیریت پسماندها
- استخدام افرادی برای جمع‌آوری اختصاصی ته سیگارها. (برخی کشور‌ها از حیواناتی مانند کلاغ‌های آموزش دیده برای این کار کمک می‌گیرند.)
- استفاده از ظرفیت بزرگ نیروی‌های داوطلب طرفدار محیط‌زیست برای پاک‌سازی محیط طبیعت.
- ارائه آموزش‌های فردی یا گروهی برای رها نکردن تهسیگارها در محیط و معدوم‌سازی استاندارد آنها.
- ایجاد اتاق‌های مخصوص سیگار کشیدن در اماکن عمومی و استفاده از سطل‌های زباله ویژه تهسیگارها.
- قرار دادن سطل‌های زباله مخصوص سیگار در همه مکان‌ها.
- توزیع رایگان زیرسیگاری‌های جیبی.
- الزام به همراه داشتن یک جعبه بسیار کوچک و سبک در جیب یا کیف افراد سیگاری برای جمع‌آوری تهسیگارها.
- موظف کردن شرکت‌های تولیدکننده دخانیات به جمع‌آوری زباله‌های سیگار و معدوم‌سازی استاندارد آنها یا پرداخت عوارض بیشتر.
آیا بازیافت ته سیگارها ممکن است؟
ته سیگارها متناسب با شرایط بین ۵ تا ۵۰۰ سال طول می کشد تا تجزیه شوند اما می شود آنها را بازیافت کرد. یک محقق ایرانی موفق به تولید آجر بازیافتی از ته سیگار با کاهش ۵۸ درصدی مصرف انرژی شد.
- بازیافت تهسیگارها و ساخت موادی مانند آسفالت و آجراز آنها که در برخی کشور‌ها شاهد اجرایی شدن آنها هستیم.
ته سیگارها همانقدر که برای محیط زیست و انسان ها خطرناک هستند، می توانند در صنایع مورد استفاده قرار بگیرند. تحقیقات حاکی از آن است که این ماده خطرناک در صنعت و ساختن مصالح ساختمانی کاربرد دارد.
در چین بیشتر از بیست سال است که در صنعت فولادسازی از ته سیگار استفاده میشود.در استرالیا هم در صنعت آجرسازی از ته سیگار استفاده می‌کنند.در ایران ما یک مخترع و شیمیست هایی داریم که از همه زباله‌ها به خصوص از ته سیگار همه موارد ساختمانی را ساخته اند؛ هرچیزی که در ساختن یک ساختمان و خانه نیاز است.
این غیرقابل انکار است که مضرات سیگار بسیار است، اما شاید هر کسی از ضررهای آن یک سوم پایانی نخ سیگار مطلع نباشد؛ همان قسمتی که به فیلتر سیگار منتهی می شود و به ته سیگار معروف است.سیگار و تهش را جدی بگیریم.
